تاثیر رویدادهای بعد از تاریخ ترازنامه در حساب ها

  

یکی از صورتهای مالی که در همه فرآیند خدمات حسابداری از شما درخواست میشود تا آن را ارائه دهید ترازنامه است . در بین مسائل مرتبط با این صورت مالی مطالب زیادی موجود است . اما یکی از مطالبی که کمتر در رابطه با آن صحبت به میان آمده رویدادهای بعد از تاریخ ترازنامه و نکات مرتبط با آن است . بدین منظور در این مقاله قصد داریم تا به بررسی کامل همه زوایای رویدادهای بعد از تاریخ ترازنامه و استنداردهای مربوطه بپردازیم تا راهگشای موسسات حسابداری و فعالین اقتصادی مرتبط با آن ها باشد .

 

• هدف این استاندارد تعيين الزامات زیر است :

الف. مواردی که صورت‌های مالی بابت رویدادهای بعد از تاریخ ترازنامه تعدیل می‌شود و

ب. افشای اطلاعات درباره رویدادهای بعد از تاریخ ترازنامه تا تاریخ تائید صورت‌های مالی.

 

همچنین طبق این استاندارد اگر رویدادهای بعد از تاریخ ترازنامه بیانگر نامناسب بودن بکارگیری فرض تداوم فعالیت باشد، واحد تجاری نباید صورت‌های مالی خود را بر مبنای تداوم فعالیت تهیه کند. دامنه کاربرد این استاندارد برای گزارشگری مالی رویدادهای بعد از تاریخ ترازنامه است.

 

 اصطلاحات ذیل در این استاندارد با معانی مشخص زیر بکار رفته در رویدادهای بعد از تاریخ ترازنامه است . رویدادهای مطلوب و نامطلوبی است که بین تاریخ ترازنامه و تاریخ تائید صورت‌های مالی رخ می‌دهد. این رویدادها را می‌توان به دو گروه طبقه‌بندی کرد :

 

 الف. رویدادهای تعدیلی بعد از تاریخ ترازنامه. رویدادهایی که شواهدی در مورد شرایط موجود در تاریخ ترازنامه فراهم می‌کند و

 ب. رویدادهای غیر تعدیلی بعد از تاریخ ترازنامه. رویدادهایی که بیانگر شرایط ایجادشده بعد از تاریخ ترازنامه است.

 

تاریخ تائید صورت‌های مالی. تاریخی است که مدیریت، صورت‌های مالی را به‌طور رسمی و برای آخرین بار به‌منظور انتشار، تائید می‌کند. تاریخ تائید صورت‌های مالی تلفیقی، تاریخی است که صورت‌های مالی یاد شده توسط مدیریت واحد تجاری اصلی به‌منظور انتشار تائید می‌شود.

 

شناخت و اندازه‌گیری رویدادهای تعدیلی بعد از تاریخ ترازنامه

 

واحد تجاری باید به‌منظور انعکاس رویدادهای تعدیلی بعد از تاریخ ترازنامه، مبالغ شناسایی‌شده در صورت‌های مالی خود را تعدیل کند . موارد زیر نمونه‌هایی از رویدادهای تعدیلی بعد از تاریخ ترازنامه است که واحد تجاری را ملزم می‌کند تا مبالغ شناسایی‌شده در صورت‌های مالی را تعدیل یا اقلامی را شناسایی کند که قبلاً شناسایی نشده است .

 

الف. حل و فصل یک دعوای حقوقی بعد از تاریخ ترازنامه که وجود تعهد فعلی واحد تجاری در تاریخ ترازنامه را تائید می‌کند. واحد تجاری هر نوع ذخیره شناسایی‌شده قبلی مربوط را طبق استاندارد حسابداری شماره ۴ با عنوان ذخایر، بدهیهای احتمالی و دارایهای احتمالی تعدیل میکند. واحد تجاری نباید تنها به افشای بدهی احتمالی ناشی از حل و فصل دعوای حقوقی فوق اکتفا کند، زیرا حل و فصل دعوای یاد شده شواهد اضافی مبنی بر لزوم تعديل ذخیره را در تاریخ ترازنامه تائید میکند.

 

ب. اطلاعات دریافتی بعد از تاریخ ترازنامه بیانگر آن باشد که ارزش یک دارایی در تاریخ ترازنامه کاهش یافته با مبلغ زیان کاهش ارزش شناسایی‌شده قبلی برای آن دارایی نیازمند تعدیل است . به عنوان مثال :

 

• ورشکستگی یک مشتری که بعد از تاریخ ترازنامه رخ می‌دهد، معمولاً مؤيد وجود زیان در مورد یک حساب دریافتی تجاری در تاریخ ترازنامه است و واحد تجاری لازم است مبلغ دفتری حساب‌های دریافتنی تجاری را تعدیل کند و
• فروش موجودی کالا بعد از تاریخ ترازنامه ممکن است شواهدی درباره خالص ارزش فروش آن‌ها در تاریخ ترازنامه فراهم کند
• مشخص شدن بهای تمام‌شده دارایی‌های خریداری‌شده با عواید حاصل از فروش دارایی‌ها بعد از تاریخ ترازنامه، چنانچه معاملات قبل از تاریخ ترازنامه انجام‌شده باشد.
• تعیین مبلغ پرداختهای مربوط به مشارکت در سود یا پاداش بعد از تاریخ ترازنامه، درصورتی‌که واحد تجاری درتاریخ ترازنامه تعهد فعلی قانونی یا عرفی برای چنین پرداختهایی، درنتیجه رویدادهای قبل از تاریخ مذکور، داشته باشد،
• تصویب سود سهام توسط مجمع عمومی شرکت‌های فرعی و وابسته برای دوره با دوره‌های قبل از تاریخ ترازنامه شرکت اصلی یا همزمان با آن،
• دریافت وجه با مشخص شدن مبلغ قابل وصول بابت ادعاهای خسارت از شرکت‌های بیمه که در تاریخ ترازنامه در مرحله مذاکره بوده است و
• کشف موارد تقلب با اشتباهی که حاکی از نادرست بودن صورت‌های مالی است

 

 

رویدادهای غیر تعديلی بعد از تاریخ ترازنامه

 واحد تجاری نباید به‌منظور انعکاس رویدادهای غیر تعدیلی بعد از تاریخ ترازنامه، مبالغ شناسایی‌شده در صورتهای مالی خود را تعدیل کند. نمونه ای از رویداد غیر تعدیلی بعد از تاریخ ترازنامه، کاهش ارزش بازار سرمایه گذارا تاریخ ترازنامه و تاریخ تائید صورت‌های مالی است. کاهش ارزش بازار معمولاً به وضعیت سرمایه‌گذاری‌ها در تاریخ ترازنامه مربوط نمی‌شود، بلکه منعکس کننده وضعیتهایی است که پس از تاریخ ترازنامه ایجادشده است. بنابراین واحد تجاری مبالغ شناسایی‌شده از بابت سرمایه‌گذاری‌ ها را در صورتهای مالی خود تعدیل می‌کند. همچنین، واحد تجاری مبالغ افشا شده در مورد سرمایه‌گذاری‌ها را در تاریخ ترازنامه به روز نمی‌کند، اگرچه ممکن است بر اساس موارد مندرج در بندهای دیگر این استاندارد اطلاعات بیشتری افشا کند.

 

 

سود سهام

واحد تجاری نباید سود سهام مصوب بعد از تاریخ ترازنامه با سود سهام پیشنهادی را به‌عنوان بدهی در تاریخ ترازنامه شناسایی کند. با توجه به اینکه طبق اصلاحيه قانون تجارت تصویب سود سهام از اختیارات مجمع عمومی صاحبان سهام است لذا پیشنهاد تقسیم سود توسط هیأت مدیره به‌عنوان بدهی در تاریخ ترازنامه شناسایی نمی‌شود، زیرا با توجه به استاندارد حسابداری شماره ۴ با عنوان ذخایر، بدهیهای احتمالی و دارایی‌های احتمالی در تاریخ ترازنامه تعهد فعلی وجود ندارد. پیشنهاد هيأت مدیره در مورد تقسیم سود، در یادداشت ‌های توضیحی صورتهای مالی افشا می‌شود.

 

 

تداوم فعالیت

چنانچه بعد از تاریخ ترازنامه، انحلال واحد تجاری یا توقف فعالیت‌های آن توسط ارکان صلاحیت دار اعلام شود، یا اینکه واحد تجاری عملا ناگزیر به انجام این امر گردد، صورت‌های مالی نباید بر مبنای تداوم فعالیت تهیه شود. روند نامطلوب نتایج عملیات و وضعیت مالی بعد از تاریخ ترازنامه ممکن است مبین لزوم بررسی در خصوص مناسب بودن کاربرد فرض تداوم فعالیت باشد. چنانچه فرض تداوم فعالیت مصداق نداشته باشد، آثار آن‌چنان فراگیر است که این استاندارد به‌جای تعدیل مبالغ شناسایی‌شده، تغییری اساسی در مبنای حسابداری مورد عمل را الزامی می‌کند.

 

 

افشا تاريخ تائید صورت‌های مالی

واحد تجاری باید تاریخ تائید صورت‌های مالی و اسامی تأییدکنندگان آن را افشا کند.

 

 

به روز کردن انشا درباره شرایط موجود در تاریخ ترازنامه

 چنانچه واحد تجاری بعد از تاریخ ترازنامه اطلاعاتی درباره شرایط موجود در تاریخ ترازنامه کسب کنند، باید موارد افشای مربوط به این شرایط را با توجه به اطلاعات جدید به روز کند.

 

 

رویداد غیرتعديلی بعد از تاريخ ترازنامه

 واحد تجاری باید اطلاعات زیر را برای هر گروه با اهمیت از رویدادهای غیر تعدیلی بعد از تاریخ ترازنامه افشاکند :

 الف. ماهیت رویداد .

ب. برآوردی از اثر مالی آن، با بیان اینکه انجام چنین برآوردی امکان پذیر نیست.

 

برای فعالین در یک موسسه حسابداری لازم است تا آگاه باشند که چنانچه رویدادهای غیر تعدیلی بعد از تاریخ ترازنامه بااهمیت باشد، عدم افشای آن‌ها می‌تواند بر تصمیمات اقتصادی استفاده‌کنندگان که بر مبنای صورت‌های مالی اتخاذ می‌شود، تأثیر بگذارد. موارد زیر نمونه‌هایی از رویدادهای غیر تعدیلی بعد از تاریخ ترازنامه است که عموماً منجر به افشا می‌شود :

 

• موارد عمده ترکیب تجاری بعد از تاریخ ترازنامه استاندارد حسابداری شماره ۱۹ با عنوان ترکیبهای تجاری افشای موارد خاصی را الزامی می‌کند) یا واگذاری یک واحد فرعی .
• اعلام برنامه ای برای توقف عملیات.
• موارد عمده خرید دارایی ها، طبقه‌بندی دارایی ها طبق استاندارد ۳۱ با عنوان دارایی های غیر جاری نگهداری شده برای فروش و عملیات متوقف‌شده به‌عنوان نگهداری شده برای فروش و سایر موارد واگذاری دارایی‌ها یا مصادره دارایی‌ها توسط دولت .
• وارد شدن خسارت به تأسیسات و تجهیزات اصلی تولید براثر آتش سوزی بعد از تاریخ ترازنامه .
• اعلام با شروع اجرای تجدید ساختار عمده (به استاندارد حسابداری شماره ۴ با عنوان ذخایر، بدهیهای احتمالی و دارایی‌های احتمالی مراجعه شود) .
• تغییرات عمده در سرمایه و ترکیب سهامداران واحد تجاری بعد از تاریخ ترازنامه .
• تغییرات عمده غیرمتعارف در قیمت دارایی‌ها یا نرخ ارز بعد از تاریخ ترازنامه .
• تغییرات در نرخهای مالیاتی با قوانین مالیاتی وضع شده با اعلام شده بعد از تاریخ ترازنامه، درصورتی‌ که به دوره‌ های مالی گذشته تسری نداشته باشد .
• ایجاد تعهدات با بدهیهای احتمالی عمده، برای مثال از طریق صدور ضمانت نامه .
• دعوای حقوقی عمده که صرفاً ناشی از رویدادهای بعد از تاریخ ترازنامه باشد .