گروه بندی مودیان مالیاتی صاحبان مشاغل برای ارائه اظهارنامه مالیاتی

 

اظهارنامه مالیاتی که مودیان باید بر اساس قوانین مالیاتی کشور آن را به اداره مالیات تسلیم می کنند شامل رعایت اصول و ضوابطی است که همه مودیان ملزم به رعایت آن هستند . برای رعایت اصول تنظیم اظهارنامه مالیاتی باید در ابتدا بدانید که شما جزو کدام دسته از مودیان هستید . از این جهت در این مقاله به شکل تخصصی به مبحث انواع گروه های مختلف مودیان مالیاتی در اظهارنامه مالیاتی می پردازیم و نحوه ارائه آن را برای مودیان را توضیح خواهیم داد . همچنین تکالیف مودیان که مربوط به روش های نگه داری دفاتر و اسناد و مدارک مربوط به فعالیت های مالی آن هاست را به همراه نکات مرتبط با آن ها مفصلا توضیح می دهیم . لازم به ذکر است که ارائه اظهارنامه مالیاتی به صورت بدون اشکال و با آگاهی کامل از قوانین ، از جمله خدمات شرکت مالیاتی محسوب می شود .

 

گروه بندی مؤدیان صاحبان مشاغل در اظهارنامه مالیاتی

 

ماده ۲- صاحبان مشاغل بر اساس شاخص ­ها و معیار هایی از قبیل نوع و یا حجم فعالیت به شرح ذیل گروه­ بندی می­ شوند:

1. گروه اول
2. گروه دوم
3. گروه سوم

 

تبصره 1- در مواردی که صرفا ارائه خدمات باشد، 50% مبالغ تعیین شده ملاک عمل می­ باشد.

تبصره 2- در مشارکت مدنی جمع مبلغ فروش کالا و خدمات و یا درآمد مشمول مالیات قطعی شده کلیه شرکا ملاک عمل می ­باشد.

تبصره 3- مجموع مبلغ فروش کالا و خدمات سال قبل بر اساس فعالیت مؤدی در سال قبل می ­باشد.

 

 

ملاک نوع فعالیت مودیان مالیاتی برای ارائه اظهارنامه

 

اشخاص ذیل فارغ از حجم فعالیت موضوع بند الف فوق، از لحاظ تکالیف موضوع این آیین ­نامه جزء مؤدیان گروه اول محسوب می ­شوند.

 

1. دارندگان کارت بازرگانی (واردکنندگان و صادرکنندگان).
2. صاحبان کارخانه­ ها و واحد های تولیدی و بهره­ برداران معادن دارای جواز تأسیس و پروانه بهره ­برداری از وزارتخانه ذی­ربط.
3. صاحبان هتل­ های سه ستاره و بالاتر.
4. صاحبان بیمارستان­ ها، زایشگاه­ ها، کلینیک­ های تخصصی.
5. صاحبان مشاغل صرافی.
6. فروشگاه ­های زنجیر ه­ای دارای مجوز فعالیت از وزارتخانه ذی­ربط.

 

تبصره ۱- مؤدیان مالیاتی که در هر گروه قرار می­ گیرند، تا سه سال بعد، از نظر انجام تکالیف قانونی در طبقات پایین­ تر قرار نخواهند گرفت.

تبصره ۲- در دو سال اول شروع فعالیت صاحبان مشاغل به استناء مؤدیانی که بر اساس نوع فعالیت در گروه اول قرار می­گیرند، انتخاب گروه و انجام تکالیف قانونی مربوط به انتخاب مؤدی خواهد بود.

تبصره ۳- صاحبان مشاغلی که در گروه­ های دوم یا سوم قرار می­گیرند، می ­توانند در هر سال مالیاتی نسبت به انجام تکالیف گروه بالاتر اقدام نمایند. در این صورت مکلف به رعایت مقررات مربوط خواهند بود.

 

 

 

اظهارنامه مالیاتی و نحوه ارائه برای مودیان گروه های مختلف

 

ماده ۳- فرم اظهارنامه ­های مالیاتی برای صاحبان مشاغل موضوع این آیین­ نامه برای هر یک از گروه ­های اول، دوم و سوم باید حداقل شامل موارد زیر باشد:

 

موارد اظهارنامه مالیاتی گروه اول

1. اطلاعات هویتی :
   اطلاعات هویتی و مکانی.
   مجوز های فعالیت اقتصادی.
    
2. درآمد مشمول مالیات، بخشودگی ­های مالیاتی، معافیت­ های قانونی و مالیات متعلق.
    
3. موجودی مواد و کالا در اول و پایان دوره.
    
4. واردات و صادرات کالاها و خدمات.
    
5. صورتحساب سود و زیان.
    
6. ترازنامه.
    
7. اطلاعات شرکا.
    
8. اطلاعات حساب­ های بانکی مربوط به فعالیت شغلی.

 

موارد اظهارنامه مالیاتی گروه دوم

1. اطلاعات هویتی :
   اطلاعات هویتی و مکانی.
   مجوز های فعالیت اقتصادی.
    
2. درآمد مشمول مالیات، بخشودگی ­های مالیاتی، معافیت­ های قانونی و مالیات متعلق.
    
3. موجودی مواد و کالا در اول و پایان دوره.
    
4. صورت درآمد و هزينه (اطلاعات خرید و فروش کالا و خدمات و هزینه ­های مربوط).
    
5. اطلاعات اموال و دارایی­ ها مربوط به فعالیت شغلی.
    
6. اطلاعات شرکا.
    
7. اطلاعات حساب­ های بانکی مربوط به فعالیت شغلی.

 

موارد اظهارنامه مالیاتی گروه سوم

1. اطلاعات هویتی:
   اطلاعات هویتی و مکانی.
   مجوز های فعالیت اقتصادی.
    
2. درآمد مشمول مالیات، بخشودگی ­های مالیاتی، معافیت­ های قانونی و مالیات متعلق :
   خلاصه درآمد و هزينه (اطلاعات خرید و فروش کالا و خدمات و هزینه­ های مربوط).
   اطلاعات شرکا.
   اطلاعات حساب­ های بانکی مربوط به فعالیت شغلی.

 

تبصره: در مواردی که هریک از اقلام اطلاعاتی فرم اظهار نامه مالیاتی صاحبان مشاغل برای هر یک از مؤدیان فاقد موضوعیت باشد، عدم تکمیل آن خللی به اعتبار اظهارنامه وارد نخواهد کرد.

 

ماده ۴- مؤدیان موضوع این آیین­ نامه مکلف ­اند اظهارنامه مالیاتی خود را برای هر سال مالیاتی (بصورت انفرادی یا مشارکت) در موعد مقرر قانونی به صورت الکترونیکی از طریق درگاه ­های الکترونیکی سازمان تسلیم نمایند. سازمان می­تواند در مواردی که مقتضی بداند تسليم اظهارنامه غير الكترونیکی را بپذیرد.

 

تبصره: تسليم اظهارنامه در اجرای ماده ۱۷۸ ق.م.م مورد پذیرش می باشد.

 

مشخصات دفاتر برای اظهارنامه مالیاتی

 

ماده ۵- انواع دفاتر موضوع این آیین­ نامه عبارت هستند از:

1. دفتر روزنامه.
2. دفتر كل.
3. دفتر روزنامه و كل مشترک.
4. دفتر معین.
5. سایر دفاتر.

 

 

تکالیف مؤدیان در خصوص نگهداری دفاتر و یا اسناد و مدارک جهت ارائه اظهارنامه مالیاتی

 

 

مقررات مربوط به روش ­های نگهداری دفاتر و اسناد و مدارک

 

• مقررات اظهارنامه مالیاتی برای صاحبان مشاغلی که در گروه اول قرار می ­گیرند

کلیه اشخاص حقوقی مکلف به نگهداری دفاتر روزنامه و کل یا سایر دفاتر حسب مورد دستی یا ماشینی (مکانيزه - الکترونیکی) متکی به اسناد و مدارک با رعایت موارد زیر می ­باشند:

 

1. رویداد های مالی باید بر اساس استانداردهای حسابداری و روزانه به ترتیب تاریخ وقوع در دفتر روزنامه ثبت و حداکثر تا پانزدهم ماه بعد به دفتر كل مستقل گردد.
   
    
2. مؤدیانی که دفاتر دستی نگهداری می­ نمایند، مکلفند برای هر سال مالیاتی فقط از دفاتری که طی سال مالیاتی قبل نزد مراجع قانونی ذی­ربط ثبت شده استفاده نمایند. در مواردی که دفاتر ثبت شده مذکور در هر سال برای ثبت عملیات مالی مؤدیان تا پایان سال مالیاتی کفایت نماید، مجاز به استفاده از دفاتر ثبت شده طی همان سال می ­باشند.
   
    
3. مؤدیان برای استفاده از سیستم الکترونیکی (نرم افزار) جهت ثبت رویداد های مالی خود، مکلفند از نرم افزار های مورد قبول که دارای ویژگی­ ها، معیار ها و ضوابط اعلامی سازمان باشد، استفاده نمایند. سازمان موظف است ویژگی­ ها، معیار ها و ضوابطی که نرم افزار باید دارا باشد را اعلان عمومی کند.
   
   3-1- استفاده از نرم افزار های قبلی تا مدت سه سال پس از لازم الاجرا شدن اصلاحیه قانون ( 1/1/1395) مجاز خواهد بود. استفاده از نرم افزارهای مذکور بعد از مهلت فوق­ الذکر منوط به مطابقت آن به ویژگی ­ها، معیار ها و ضوابط اعلامی از سوی سازمان است.
   
   مؤدیان مکلفند تا قبل از مطابقت نرم افزار مورد استفاده با ویژگی­ ها، معیار ها و ضوابط اعلامی از سوی سازمان، حداقل ماهی یکبار خلاصه عملیات داده شده به ماشین­ های الکترونیکی را در دفتر روزنامه ثبت و حداکثر تا پانزدهم ماه بعد به دفتر کل منتقل کنند.
   
   در اجرای این بند سازمان می ­تواند به منظور بررسی انجام وظایف محوله از ظرفیت علمی و تخصصی اشخاص حقوقی دولتی و غیر دولتی استفاده نماید.
   
    
4. نگهداری دفتر روزنامه واحد برای ثبت کلیه عملیات و یا دفاتر روزنامه متعدد برای هر بخش از عملیات مجاز است.
   
    
5. اشتباه در شماره ­گذاری صفحات و همچنین اشتباهات ناشی از ثبت دفاتر در مراجع قانونی ذی­ربط در صورت احراز، خللی به اعتبار دفاتر وارد نخواهد کرد.
   
    
6. نوشتن دفاتر با وسایلی که به سهولت قابل محو است (مانند مواد گرافیت) در دفاتر دستی ممنوع است.
   
    
7. دفاتر و اسناد حسابداری می­ بایست بر اساس واحد پول رایج کشور و همچنین به زبان فارسی تحریر گردد.
   
    
8. در مواردی که دفاتر موضوع این آیین­ نامه توسط مقامات قضایی یا سایر مراجع قانونی و یا به عللی خارج از اختیار مؤدی از دسترس مؤدی خارج شود و صاحب دفاتر از تاریخ وقوع این امر حداکثر ظرف دو ماه دفاتر جدید ثبت و عملیات آن مدت را در دفاتر جدید تحریر کند، تأخیر تحریر عملیات در این مدت به اعتبار دفاتر خللی وارد نخواهد کرد.
   
    
9. تأخیر تحریر دفاتر در مورد اشخاص حقوقی جدید التأسیس از تاریخ ثبت شخص حقوقی و در مورد سایر اشخاص از تاریخ شروع فعالیت تا دو ماه مجاز خواهد بود.
   
    
10. اشخاصی که دارای شعبه هستند مکلفند با توجه به روش ­های حسابداری مورد عمل خلاصه عمليات شعبه و یا شعب خود را در صورتی که دارای دفاتر ثبت شده باشند، لااقل سالی یکبار(تا قبل از بستن حساب­ها) و در غیر این­صورت عملیات هر ماه را تا پایان ماه بعد در دفاتر مرکز ثبت کنند.
    
     
11. ثبت دفاتر ضمن سال مالی مشروط بر اینکه تا تاریخ ثبت هیچ­ گونه فعالیت مالی و پولی صورت نگرفته باشد، مجاز است.
    
     
12. ارائه دفاتر سفید و نا نویس، در حکم عدم ارائه دفاتر محسوب می­ شود.
    
     
13. مؤدیان مکلف به نگهداری دفاتر، باید نسبت به نگهداری دفاتر و اسناد و مدارک اقدام و در صورت درخواست اداره امور مالیاتی ارائه نمایند. در مورد نگهداری دفاتر و اسناد و مدارک به صورت ماشینی اطلاعات باید به همان قالبی (فرمتی) که تولید، ارسال و یا دریافت شده، نگهداری شود.

 

 

• مقررات اظهارنامه مالیاتی برای صاحبان مشاغلی که در گروه دوم قرار می ­گیرند

مکلف ­اند برای هر سال مالیاتی اسناد و مدارک مربوط به معاملات خود از قبیل اسناد درآمدی فروش کالا یا ارائه خدمات و سایر درآمدها و اسناد خرید کالا، خدمات و دارایی و سایر استان هزینه­ های انجام شده را به تفکیک و به ترتیب تاریخ وقوع هر یک از رویداد های مالی نگهداری و صورت درآمد و هزینه خود را ماهانه به شرح فرم پیوست (1) بر اساس آن تنظیم نمایند.

 

 

• مقررات اظهارنامه مالیاتی برای صاحبان مشاغلی که در گروه سوم قرار می­ گیرند

مکلف ­اند برای هر سال مالیاتی اسناد و مدارک مربوط به معاملات خود از قبیل اسناد درآمدی فروش کالا یا ارائه خدمات و سایر درآمد ها و اسناد خرید کالا و خدمات و سایر اسناد هزینه ­های انجام شده را نگهداری و خلاصه درآمد و هزینه سالانه خود را به شرح فرم پیوست (۲) بر اساس آن تنظیم نمایند.

 

 

• مقررات اظهارنامه مالیاتی برای مؤدیانی که رویدادهای مالی خود را به صورت ماشینی (مکانیزه - الکترونیکی) ثبت و نگهداری می ­نمایند (به استثنای مؤدیان گروه اول)

نیازی به ارائه دفاتر به صورت دستی ندارند. نگهداری اسناد و مدارک حساب به صورت ماشینی یا دستی الزامی است.

 

 

تکالیف صاحبان مشاغلی که از سامانه صندوق فروش (صندوق ماشینی (مکانیزه) فروش) برای اظهارنامه مالیاتی استفاده می­ نمایند

 

ماده ۷- صاحبان مشاغلی که نسبت به نصب و استفاده از سامانه صندوق فروش (صندوق ماشینی (مکانیزه) فروش) اقدام می ­نمایند. در صورت رعایت آیین­نامه اجرایی موضوع تبصره (۲) ماده ۱۶۹ قانون مالیات های مستقیم ، در نگهداری و ارائه اطلاعات مربوط، تکلیفی برای نگهداری دفاتر موضوع این آیین ­نامه نخواهند داشت. اشخاص حقوقی مشمول حکم این ماده نمی ­باشند.