حسابداری فعالیت ‌های کشاورزی را چگونه انجام دهیم؟

 

در هر فعالیت اقتصادی ، حسابداری با وفاداری به اصول و استانداردهای اصلی خود حضور دارد . شرکت های حسابداری ، خدمات متفاوت و زیادی را مرتبط با آن فعالیت ها ارائه میدهند . یکی از پر طرفدارترین فعالیت هایی اقتصادی در ایران فعالیت های کشاورزی است . به همین جهت بخشی از مراجعه کنندگان برای دریافت خدمات حسابداری را مرتبطین این فعالیت تجاری تشکیل میدهند . این فعالین اقتصادی که گاها در دامپروری هم فعالیت میکنند متقاضی خدماتی همچون کدینگ حسابداری کشاورزی ، ثبت حسابداری محصولات کشاورزی ، سیستم حسابداری کشاورزی و ... می باشند و به دنبال شرکت حسابداری هستند تا این خدمات را به نحو احسن به آنها ارائه دهد . در ادامه به استانداردهای مرتبط با فعالیت های کشاورزی و دامپروری و دامداری خواهیم پرداخت .

 

کاربرد حسابداری فعالیت های کشاورزی

کاربرد این استاندارد در حسابداری موارد زیر الزامی است ، مشروط بر اینکه به فعالیت کشاورزی مربوط باشد دارای دو شرط زیر باشند :

1. دارایی‌های زیستی (نظیر گوسفند، مرغ تخم‌گذار، ماهی و تاکستان).
2. تولیدات کشاورزی در زمان برداشت (نظیر پشم، تخم مرغ، گوشت و انگور).

 

 

تعاریف فعالیت های کشاورزی از دیدگاه حسابداری

اصطلاحات ذیل در این استاندارد با معانی مشخص شده زیر به کار رفته است :

 

فعالیت کشاورزی چیست ؟

عبارت است از مدیریت بر دگردیسی دارایی‌های زیستی برای فروش، تبدیل به تولید کشاورزی با افزایش دارایی‌های زیستی .

 

دارایی در فعالیت کشاورزی به چه معناست ؟

زیستی عبارت است از حیوان یا گیاه زنده.

 

تولید کشاورزی در فعالیت کشاورزی یعنی چه ؟

عبارت است از محصول برداشت شده از دارایی‌های زیستی واحد تجاری.

 

دارایی زیستی مولد در فعالیت کشاورزی به چه معنی است ؟

عبارت است از یک دارایی که به قصد تولید مثل، اصلاح نژاد و یا تولید کشاورزی، با حفظ حیات دارایی زیستی، نگهداری می‌شود و قابلیت برداشت در بیش از یک سال را دارد؛ نظیر دام‌های شیری، تاکستان‌ها، درختان میوه و مرغ‌های تخم‌گذار.

 

دارایی زیستی غیر مولد در فعالیت کشاورزی چع تعریفی دارد ؟

به طبقه‌ای از دارایی‌های زیستی گفته می‌شود که واجد شرایط تعیین شده برای دارایی‌های زیستی مولد نیست. به عبارت دیگر اقلامی هستند که به عنوان تولید کشاورزی برداشت می‌شوند یا به عنوان دارایی‌های زیستی به فروش می‌رسند. دام‌های گوشتی، دام‌های آماده برای فروش، ماهی پرورشی، غلات در جریان رشد از قبیل ذرت و گندم، و درختان پرورشی جهت تهیه الوار نمونه‌هایی از دارایی‌های زیستی غیر مولد می‌باشد.

 

بازار فعال در فعالیت کشاورزی به چه معنیست ؟

عبارت است از بازاری که کلیه شرایط زیرا را دارد :

1. اقلام مبادله شده در بازار متجانس هستند.
2. معمولاً خریداران و فروشندگان مایل در هر زمان وجود دارند.
3. قیمت‌ها برای عموم قابل دسترس است.

 

شناخت و اندازه‌گیری در فعالیت های کشاورزی چطور تعریف شده است ؟

واحد تجاری باید دارایی زیستی یا تولید کشاورزی را فقط زمانی شناسایی کند که سه شرط زیر وجود داشته باشد :

1. کنترل دارایی را در نتیجه رویدادهای گذشته به دست آورده باشد.
2. جریان منافع اقتصادی آتی مرتبط به دارایی به درون واحد تجاری محتمل باشد.
3. ارزش منصفانه یا بهای تمام شده دارایی به گونه‌ای اتکاپذیر قابل اندازه‌گیری باشد.

 

دارایی زیستی مولد در فعالیت کشاورزی چیست ؟

باید بر مبنای بهای تمام شده پس از کسر استهلان انباشته و کاهش ارزش انباشته یا مبلغ تجدید ارزیابی، به عنوان نحوه عمل مجاز جایگزین، منطبق با الزامات استاندارد حسابداری دارایی‌های ثابت مشهود شناسایی و گزارش شود.

به استثنای دارایی زیستی غیر مولد خریداری شده که تنها در زمان شناخت اولیه به بهای تمام شده شناسایی می‌شود، دارایی‌های زیستی غیر مولد باید در شناخت اولیه و در تاریخ ترازنامه به ارزش منصفانه پس از کسر مخارج برآوردی زمان فروش (شامل حق‌الزحمه پرداختی به واسطه‌ها، مالیات و عوارض مربوط) اندازه‌گیری شود به جز در موردی که نمی‌توان ارزش منصفانه را به گوه‌ای اتکاپذیر اندازه‌گیری کرد. در این موارد دارایی زیستی غیر مولد باید به بهای تمام شده پس از کسر هرگونه کاهش ارزش، اندازه‌گیری شود.

 

تولید کشاورزی در فعالیت های کشاورزی یعنی چه ؟

باید در زمان برداشت به ارزش منصفانه پس از کسر مخارج برآوردی زمان فروش اندازه‌گیری شود. ارزش تعیین شده مزبور هنگام به کارگیری استاندارد حسابداری مربوط به موجودی مواد و کالا با استاندارد حسابداری دیگر، بهای تمام شده محصول محسوب می‌شود.

 

 

درآمدها و هزینه‌های ناشی از اندازه‌گیری به ارزش منصفانه در حسابداری فعالیت های کشاورزی

درآمد ناشی از شناخت اولیه دارایی زیستی غیر مولد به ارزش منصفانه پس از کسر مخارج برآوردی زمان فروش و نیز درآمد یا هزینه ناشی از تغییر در ارزش منصفانه پس از کسر مخارج برآوردی زمان فروش دارایی زیستی غیر مولد، باید در سود و زیان دوره وقوع منظور شود.  درآمد یا هزینه ناشی از شناخت اولیه تولید کشاورزی به ارزش منصفانه پس از کسر مخارج برآوردی زمان فروش، باید در صود یا زیان دوره وقوع منظور شود.

 

 

عدم امکان اندازه‌گیری ارزش منصفانه به گونه‌ای اتکاپذیر در حسابداری فعالیت های کشاورزی

این پیش فرض وجود دارد که ارزش منصفانه دارایی زیستی غیر مولد را می‌توان به گونه‌ای اتکاپذیر اندازه‌گیری کرد. به هر حال پیش فرض یاد شده تنها در شناخت اولیه دارایی زیستی غیرمولدی که قیمت یا ارزش بازار آن در دسترس نیست و سایر برآوردهای ارزش منصفانه به آن به وضوح غیر قابل اتکا است، می‌تواند مصداق نداشته باشد. در این موارد، دارایی زیستی غیرمولد باید به بهای تمام شده پس از کسر هرگونه کاهش ارزش، اندازه‌گیری شود. در هر زمان که بتوان ارزش منصفانه چنین دارایی را به گونه‌ای اتکاپذیر اندازه‌گیری کرد، واحد تجاری باید آن را به ارزش منصفانه پس از کسر مخارج برآوردی زمان فروش اندازه‌گیری کند.

 

 

کمک ‌های بلاعوض دولت در حسابداری فعالیت های کشارزی

نحوه عمل حسابداری کمک‌های بلاعوض دولت مربوط به دارایی‌های زیستی، تابع الزامات استاندارد حسابداری کمک‌ های بلاعوض دولت است. در مواردی که دارایی زیستی توسط دولت به عنوان کمک بلاعوض در اختیار واحد تجاری قرار می‌گیرد، کمک بلاعوض دولت معادل ارزش منصفانه دارایی زیستی پس از کسر مخارج برآوردی زمان فروش در زمان شناخت اولیه است. تغییرات ارزش منصفانه دارایی‌ های زیستی غیرمولد پس از شناخت اولیه باید در سود و زیان دوره وقوع منظور شود.